اهانتهای ثمود (قرآن)ابتلا به سختی و گمراه شدن، بهانه ثمود در پیروی نکردن از صالح علیه السلام بود. ۱ - بهانه های ثمودکذبت ثمود بالنذر(طایفه ثمود (نیز) انذارهای الهی را تکذیب کردند،)فقالوا ابشرا منا وحدا نتبعه انا اذا لفی ضلـل وسعر(و گفتند: «آیا ما از بشری از جنس خود پیروی کنیم؟! اگر چنین کنیم در گمراهی و جنون خواهیم بود!) (مقصود از «سعر»، سختی و عذاب است.) ۱.۱ - تفسیر آیه فوقاین جمله تفریع و نتیجه گیری از تکذیب در جمله قبلی است، و کلمه" سعر" جمع سعیر به معنای آتش شعله ور است، احتمال هم دارد به معنای جنون باشد، و این احتمال با سیاق مناسب تر است، و ظاهرا مراد از کلمه" واحد" واحد عددی باشد، و معنای آیه این است که: قوم ثمود پیامبر خود صالح را تکذیب کرده، گفتند: آیا بشری را که از نوع خود ما یک نفر تک و تنها است، نه نیرویی دارد و نه جمعیتی با او است، پیروی کنیم؟ راستی اگر کار ما بدینجا بکشد خیلی بیچاره هستیم، و به ضلالتی عجیب و جنونی غریب دچار گشتهایم. در نتیجه این سخن توجیهی است از قوم ثمود برای پیروی نکردن از صالح، و از آن بر میآید که قوم نامبرده عادت کرده بودند از کسی پیروی کنند که مانند ملوک و اعاظم قوم دارای نیرو و جمعیت باشند و صالح که یک نفر بی عده و عده بود ایشان را دعوت میکرد به اینکه او را اطاعت کنند، و اطاعت عظما و بزرگان خود را رها سازند، هم چنان که همین معنا را در جای دیگر از قول خود صالح علیهالسّلام حکایت کرده که گفت: " فاتقوا الله و اطیعون و لا تطیعوا امر المسرفین" و اگر کلمه" واحد" را به معنای واحد نوعی بگیریم، معنای آیه چنین میشود: آیا بشری را که خود یکی از ما است، یعنی او نیز مثل ما و از نوع ما است پیروی کنیم؟ که در این صورت آیه بعدی مفسر این آیه میشود. ۲ - عامل بهانه ثمودبشر بودن پیامبر فرستاده شده برای ثمود، عامل بهانه جویی آنان در نپذیرفتن دعوت وی بود. الم یاتکم نبؤا الذین من قبلکم... ثمود...(آیا خبر کسانی که پیش از شما بودند، به شما نرسید؟! «قوم نوح» و «عاد» و «ثمود» و آنها که پس از ایشان بودند؛ همانها که جز خداوند از آنان آگاه نیست؛ پیامبرانشان دلایل روشن برای آنان آوردند، ولی آنها (از روی تعجب و استهزا) دست بر دهان گرفتند و گفتند: «ما به آنچه شما به آن فرستاده شدهاید، کافریم! و نسبت به آنچه ما را به سوی آن میخوانید، شک و تردید داریم!»)... قالوا ان انتم الا بشر مثلنا...(رسولان آنها گفتند: «آیا در خدا شکّ است؟! خدایی که آسمانها و زمین را آفریده؛ او شما را دعوت میکند تا گناهانتان را ببخشد، و تا موعد مقرّری شما را باقی گذارد!» آنها گفتند: «(ما اینها را نمیفهمیم! همین اندازه میدانیم که) شما انسانهایی همانند ما هستید، میخواهید ما را از آنچه پدرانمان میپرستیدند بازدارید؛ شما دلیل و معجزه روشنی برای ما بیاورید!») کذبت ثمود المرسلین(قوم ثمود رسولان (خدا) را تکذیب کردند،) ما انت الا بشر مثلنا فات بـایة ان کنت من الصـدقین(تو فقط بشری همچون مائی؛ اگر راست میگویی آیت و نشانهای بیاور!») کذبت ثمود بالنذرفقالوا ابشرا منا وحدا نتبعه انا اذا لفی ضلـل وسعر. ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهانهجویی ثمود». ردههای این صفحه : قوم ثمود | موضوعات قرآنی
|